Hemelwaterdroogteplan

Een hemelwaterdroogteplan voor Ranst

Hogere temperaturen zorgen voor meer hittedagen en hittegolven in de zomermaanden. Meer en hevigere neerslag zorgen voor afvoerproblemen rond onze rivieren en riolen. Tegelijkertijd daalt de kwaliteit en beschikbaarheid van water door meer droogteperiodes.  

Hoe houden we het nat genoeg bij droogte en hoe vermijden we overstroming bij hevige neerslag. Om in te schatten welke impact deze klimaatverandering kan hebben op Ranst, lieten we een hemelwaterdroogteplan opstellen door Aquafin. 

Een leidraad 

Door nu de goede keuzes te maken, vermijden we grote kosten in de toekomst:

• Meer groen: zo ontstaat er geen hitte-eiland in tijden van lange droogte en hoge temperaturen. Dat kan via aanplanten van bomen, struiken, maar ook door het aanbrengen van gevel- en dakbegroeiing. Zo koel je op natuurlijke wijze en vermijd je mechanische koeling.
• Ontharden: neerslag vindt zijn weg terug naar de ondergrond en houdt zo de bodem voldoende vochtig. Dat kan door effectief verhardingen weg te nemen en te vervangen door waterdoorlatende bedekking zoals steenslag of groenzones.
• Aandacht voor waterbeheer: zorgt ervoor dat neerslag niet te snel en teveel via de riool wordt afgevoerd. Dit kan door het water tijdelijk te gaan bufferen. Voorbeelden hiervan zijn regenwaterputten, aanleg van kleine bufferbekkens zoals vijvers en wadi's.

Het hemelwaterdroogteplan is een leidraad voor het beleid en de betreffende diensten om de juiste maatregelen te definiëren en voorop te stellen. Zo moet er al bij het ontwerp van toekomstige werken rekening gehouden worden met hemelwater. Tegelijkertijd wil dit plan jou informeren en warm maken voor zaken die je zelf kan doen. Denk bijvoorbeeld aan hemelwater hergebruiken, ontharden van je (voor)tuin en een groendak aanleggen.

Wat kan de gemeente doen?

• Onze riolering verder uitbreiden en aanleggen op de correcte manier: gescheiden leidingen voor riool- en hemelwater. Een inhaalbeweging was hier nog nodig.
• Ontharden op openbaar domein, ook bij het opnieuw aanleggen van straten.
• We hebben ons ingeschreven op het bomencharter dat afloopt eind 2024. In 2024 hebben we zelfs nog 200 bomen op openbaar domein aangeplant.
• We gaan actief op zoek naar gronden die nuttig zijn om te herbestemmen voor opvang van regenwater.
• Waar verharding nodig is, zoeken we altijd alternatieven zoals waterdoorlaatbare klinkers.
• Op strategische plaatsen gedefinieerd in het plan zorgen we voor bufferzones. Deze zones laten toe dat regenwater bij hevige regenval traag in de bodem sijpelt.
• Bij de ontwikkeling van nieuwe bouwprojecten stimuleren we met onze bouwvisie om minimum 50% van de totale oppervlakte niet te verharden. Waar van toepassing, leggen we ook op om een groendak aan te leggen.

Wat kan jij doen?

Vlaanderen is één van de meest verharde gebieden van Europa. Vandaag is 16% van de oppervlakte verhard en als we zo doorgaan is dat in 2050 meer dan 20%. Daardoor ontstaat onder meer een groter risico op overstromingen, minder waterinfiltratie, warmere steden en dorpen, minder CO2-opslag door planten en de bodem en een verlies aan biodiversiteit.  

In de strijd tegen de klimaatverandering blijft er enorm veel ruimte onderbenut. Er zijn twee miljoen Vlaamse tuinen, ontelbare gevels, platte daken, balkonnetjes, opritten…Een groot potentieel dus. Als je je woning eens van bovenaf zou bekijken, sta je er wellicht van versteld hoeveel oppervlakte er verhard is. Nochtans is dat niet overal nodig.

Via groenblauwpeil.be kom je te weten hoe goed je tuin bestand is tegen bijvoorbeeld piekbuien en wateroverlast, of tegen extreme hitte en droogte. De tool geeft ook aan hoe het gesteld is met je watergebruik in huis. Tot slot krijg je een voorstel met suggesties om je perceel klimaatrobuuster te maken.