Afval stoken

Het verbranden van afval en dus ook hout in open lucht is verboden.

Stoken is schadelijk voor je gezondheid. En niet enkel voor die van jezelf maar ook voor je gezin, je buren, je huisdieren, de fauna en flora in de buurt en het klimaat!

Heel wat mensen verbranden nog steeds zelf hun tuinafval, bijvoorbeeld in een ton of op een hoopje in de tuin. Ook heel wat land- en tuinbouwers geven nog steeds de voorkeur aan een open vuur boven milieuvriendelijkere alternatieven. Nochtans is dit streng verboden. Het opstoken van afval is altijd verboden, zowel binnen als buiten. Logisch, want de stoffen die vrijkomen zijn erg schadelijk zowel voor het milieu als voor de gezondheid.

De verbranding van allerhande hout- en plasticafval zorgt voor een erg hoge dioxine-uitstoot. Maar ook bij de verbranding van ‘onschuldig’ tuinafval zoals bladeren en snoeihout komen er aanzienlijke concentraties dioxines, fijn stof en polycyclische aromatische koolwaterstoffen (PAK’s) vrij. Deze drie stoffen zijn op termijn kankerverwekkend. Ze veroorzaken ontwikkelingsstoornissen en brengen onze gezondheid in gevaar.

Volgens het Veldwetboek is het verboden vuur aan te steken op minder dan honderd meter afstand van huizen, bossen, heiden, boomgaarden en hagen. In de praktijk zijn er zeer weinig plaatsen die aan deze eis voldoen in onze gemeente. Daarom kunnen we gerust spreken van een verbrandingsverbod in Ranst. Het Bosdecreet voegt daar nog aan toe dat het stoken in bossen of binnen 100 m van een bos(je) enkel kan met een machtiging van Bosbeheer. Bovendien heb je altijd vooraf een toelating van de burgemeester nodig!

Wat zijn de alternatieven?

Voor alle soorten afval bestaan gezonde, milieuvriendelijke oplossingen. Goed sorteren en meedoen aan de selectieve inzamelingen is daarom erg belangrijk.

Het leeuwendeel van het ingezamelde afval wordt gerecycleerd. Wat niet meer gebruikt kan worden, gaat naar speciale afvalverbrandingsinstallaties met geavanceerde rookgaszuivering en energierecuperatie.

Sorteren is goed, maar preventie is nog beter. Enkele tips om afval te voorkomen:

• Plak een antireclamesticker op je brievenbus en je hebt meteen veel minder oud papier.
• Kies voor vaste planten en struiken die langzaam groeien en niet elk jaar massa's snoeisel opleveren. Het betekent ook minder onderhoud.
• Veel tuinafval kan je zelf composteren.
• Snoeihout en ook je kerstboom kun je hakselen. De snippers strooi je tussen de planten uit. Zo vermijd je ook onkruid.
• Met dikkere takken leg je snel een mooie takkenwal aan als omheining. Je zorgt bovendien voor een schuilplaats voor kleine dieren en dus voor meer biodiversiteit.

Met wat goede wil en fantasie verwerk je al je tuinafval ter plaatse.

Wat zegt de wet?

De Vlaamse milieuwetgeving (Vlarem) is duidelijk: afval verbranden in open lucht is voor iedereen verboden. Het verbod geldt niet alleen voor het verbranden van papier, plastic, piepschuim, autobanden en andere rommel, maar ook voor het verbranden van biomassa-afval zoals gft, houtafval en groenresten. De milieuwetgeving voorziet in hoofdstuk 6.11 van Titel II van het Vlarem wel enkele specifieke uitzonderingen.

Enkel in volgende gevallen is verbranding in open lucht nog toegelaten:

• Het verbranden van droog onbehandeld hout bij het maken van een open vuur (een kampvuur). Als je een kampvuur wil organiseren, moet je hiervoor eerst de toelating krijgen van de burgemeester. Het secretariaat vraagt hiervoor eerst advies aan de brandweer.
• Het verbranden van droog onbehandeld hout en onversierde kerstbomen in het kader van folkloristische evenementen. Zo’n activiteit mag ook enkel pas plaatsvinden als de gemeente schriftelijke toestemming heeft gegeven en de activiteit op meer dan 100 meter van bewoning plaatsvindt.
• Het verbranden van droog, onbehandeld hout of een vaste fossiele brandstof in een sfeerverwarmer of voor het gebruik van een barbecuetoestel.
• Het verbranden van dierlijk afval, in overeenstemming met de bepalingen, vermeld in artikel 7 van het besluit van de Vlaamse Regering van 21 juni 2013 betreffende dierlijke bijproducten en afgewerkte producten. Die activiteit mag pas plaatsvinden met schriftelijke toestemming van de toezichthouder.
• Het maken van vuur in open lucht indien nodig bij het beheer van bossen, als beheermaatregel, als fytosanitaire maatregel of als onderdeel van een wetenschappelijk experiment, in overeenstemming met de bepalingen van het Bosdecreet van 13 juni 1990.
• Het maken van vuur in open lucht in natuurgebieden, als beheermaatregel wanneer de afvoer of verwerking ter plaatse van het biomassa-afval niet mogelijk is, of als fytosanitaire maatregel. Die activiteit mag pas plaatsvinden als de gemeentelijke overheid schriftelijke toestemming heeft gegeven en die activiteit als uitzonderlijke beheermaatregel is opgenomen in het goedgekeurd beheerplan.
• De verbranding in open lucht van plantaardige afvalstoffen die afkomstig zijn van eigen bedrijfslandbouwkundige werkzaamheden, als afvoer of verwerking ter plaatse van het biomassa-afval niet mogelijk is, of als dat vanuit fytosanitair oogpunt noodzakelijk is
• De verbranding in open lucht, met uitzondering van afvalstoffen, in het kader van blusoefeningen uitgevoerd door de brandweer van een gemeente, regio of bedrijf of door de civiele bescherming.

Wat wordt bedoeld met ‘droog onbehandeld hout’?

Met ‘droog’ hout wordt hout bedoeld dat al enige tijd te drogen is gelegd. Dus zeker geen vers snoeihout of hout van omgezaagde bomen. In de regel moet hout minstens één en bij voorkeur twee jaar lucht droog bewaard worden voor het als droog kan beschouwd worden.

Met ‘onbehandeld’ hout wordt hout bedoeld dat niet met chemische producten zoals verf, vernis, oliën en impregneermiddelen is behandeld. Ook samengesteld hout, zoals triplex en vezelplaten, bevat lijm en andere kunststoffen, en wordt dus niet beschouwd als onbehandeld hout.

Wat wordt bedoeld met ‘een kampvuur’?

Een ‘kampvuur’ wordt in het groot woordenboek der Nederlandse taal omschreven als ‘hout­vuur dat men aan­legt, bv. aan het einde van een jeugdkamp of tijdens een feest, en waaromheen men gaat zitten om te eten, met elkaar te praten, elkaar verhalen te vertellen of samen te zingen’. De uitzonderingsmogelijkheid geldt dus enkel voor vuren die worden aangelegd door particulieren of verenigingen omwille van de gezelligheid en het groepsgebeuren. Zo’n vuur kan echter niet tot doel hebben om zich te ontdoen van snoeihout en houtafval allerhande, want dan gaat het over afvalverwijdering en is de activiteit milieuvergunning plichtig. In een kampvuur mag enkel droog onbehandeld hout opgebrand worden.

Wat wordt bedoeld met ‘folkloristische evenementen’?

Dat zijn evenementen met een lokale traditie en verankering, zoals kerstboomverbrandingen en Sint-Maartens-vuren. Belangrijk is dat de lokale overheid haar toestemming geeft aan deze evenementen en het bijhorende vuur. Behalve bij kerstboomverbrandingen (waar nog vochtige kerstbomen gezamenlijk worden verbrand) mag enkel droog onbehandeld hout worden verbrand. Het is dus niet toegelaten om tijdens dergelijke evenementen vers snoeihout of ander niet-gedroogd hout te verbranden. De organisatoren van het evenement moeten ervoor zorgen dat droog, onbehandeld hout beschikbaar is om het vuur aan te steken en te voeden.